Heb je wel eens op een warme zomerdag gevoetbald of gehockeyd op een kunstgrasveld? Zo ja, dan weet je er alles van; zo’n veld kan bloedverziekend heet worden! Op een hele warme dag is een temperatuur van 60 graden Celsius heel goed mogelijk. Natuurlijk is dat veel warmer dan een veld met natuurgras, dat maximaal de 35 graden aantikt. Dit resulteert niet alleen in oncomfortabele speelcondities voor sporters, het draagt ook bij aan het stedelijk hitte-eilandeffect; een probleem waarmee steden over de hele wereld steeds meer te maken krijgen door de klimaatverandering.
Tel daarbij op dat voor veel conventionele kunstgrasvelden gebruik wordt gemaakt van een vulling met rubberkorrels. En juist die rubberkorrels zouden mogelijk een negatief effect op de gezondheid van sporters hebben. Ook de verspreiding van die korrels in de directe omgeving van het veld heeft een negatief effect op ons milieu.
Dat kan toch anders?
Daarom startte in 2018 in Amsterdam het innovatieve TKI Project CitySports dat zich in dit pilotproject richt op stedelijke koelingsoplossingen, circulair gebruik van (afval)materiaal, opvangen en gebruik van regenwater en veilig sporten op kunstgrasvelden.
Op twee locaties in Amsterdam, het Marineterrein Amsterdam en de voetbalclub V.V.A Spartaan, is hiervoor een wetenschappelijk onderzoek uitgevoerd naar een alternatief voor een conventioneel kunstgrasveld. Het innovatieve kunstgrasveld waarmee is getest, gebruikt regenwater dat tijdelijk wordt opgeslagen in een holle fundering, direct onder het maaiveld. Via capillaire werking wordt dit water teruggevoerd naar het oppervlak voor verdamping en koeling van het veld.
Dwarsdoorsnede van het systeem voor wateropslag en verdamping van het kunstgrasveld. Dankzij opslag en verdamping van regenwater valt een temperatuurverlaging te halen van ongeveer 30 graden.
Veolia
Voor het Project CitySports hebben we de kunststof voor de Permavoid sport fundering onder het veld geleverd. Deze cassettes, waar het water wordt opgevangen, zijn volledig circulair. De kunststof is 100% gerecycled uit afval dat iedereen dagelijks weggooit. Denk hierbij aan boterkuipjes, saladebakjes, flacons en vele andere kunststof verpakkingen. Dit afval wordt verwerkt tot een hoogwaardig product dat voldoet aan alle eisen die gesteld worden aan levensduur, sterkte, stijfheid en maatvastheid. Zo blijkt afval geen afval te zijn maar een grondstof waarmee we met elkaar een volledig circulair systeem hebben gecreëerd, dat bijdraagt aan het klimaatbestendig maken van de stad.
De resultaten
Het onderzoek heeft aangetoond dat dit nieuwe veld vrijwel dezelfde warmte afgeeft als een natuurgrasveld. De verschillen zijn klein. Waar het oude kunstgrasveld een temperaturen van over de 60 graden liet noteren, kwamen het natuur- en het gekoelde kunstgras beiden rond 35 graden uit. Dit heeft natuurlijk een groot effect op de omgevingswarmte op en rond het veld.
Ook lieten de metingen zien dat dezelfde dag het gekoelde kunstgras minder water verdampt dan natuurgras (3,8 mm versus 7,2 mm), maar bijna 8 keer meer dan conventioneel kunstgras (slechts ca. 0,5 mm). Het blijkt zichzelf net zo goed te kunnen koelen als natuurgras, terwijl het slechts de helft van de hoeveelheid water per dag gebruikt. Wat betekent dat we regenwater dus langer vast kunnen houden en gebruiken voor de verkoeling van het veld. Niet gek met onze steeds drogere zomers.
‘Elk nadeel heb z’n voordeel’
Toen bleek dat het gekoelde kunstgrasveld bij de eerste test van ISA Sport niet leek te voldoen aan de ‘balstuit’ en daarmee de normering voor kunstgrasvelden. De de onderzoekers dachten dat er mogelijk nog aanpassingen aan het veld nodig waren. De balstuit is één van de factoren die de sporttechnische eigenschappen van het veld bepaald. Maar toen de resultaten nauwkeuriger bekeken werden, bleken de stuit-eigenschappen veel meer overeen te komen met die van natuurlijke grasvelden. Het gekoelde kunstgrasveld gedraagt zich dus meer als een vochtig natuurgrasveld, dan als kunstgras. Hoe cool is dat!
Met zo’n geslaagde pilot is het natuurlijk een kwestie van tijd totdat deze technologie breed toegepast wordt. Dit innovatieve gekoelde veld geeft niet alleen een fijnere sportbeleving, het helpt ons ook de omgeving koel te houden. Inmiddels liggen er al meerdere velden in Amsterdam, maar ook in London en Kobe in Japan.
Over het TKI Project CitySports
Project CitySports is een pilotproject uit het programma Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI) van de Topsector Water & Maritiem. Het project richt zich op innovaties, die draaien om stedelijke koelingsoplossingen, circulair gebruik van (afval)materiaal en regenwater en veilig sporten op kunstgrasvelden. Het wetenschappelijk onderzoek wordt uitgevoerd door KWR Watercycle Research Institute. KWR werkt voor dit project samen met de volgende consortiumpartners: Gemeente Amsterdam, Waternet, Veolia, Permavoid, DutchBlue, Marineterrein Amsterdam en de Topsector Water & Maritime.
Meer over het TKI Project CitySports lees je hier: projectcitysports.com