Een duurzaamheidsverhaal mét een korreltje zout!

Vanuit Veolia mochten onze collega’s van CIRCPACK en AKR in Vroomshoop een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de best mogelijke duurzame verpakking voor JOZO.
Teamfoto van partners duurzame zoutverpakking

Iedereen kent wel het JOZO zoutvaatje. Het karakteristiek witte strooipotje met de blauwe letters staat bij heel veel mensen in de keuken of op tafel. En heb je hem zelf niet in huis, dan ben je hem vast tegengekomen bij je ouders, grootouders, vrienden of in een eetcafé. Ondanks dat we het allemaal kennen, is de verpakking in de loop der tijd behoorlijk geëvalueerd. Vanuit Veolia mochten onze collega’s van CIRCPACK en AKR in Vroomshoop een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de best mogelijke duurzame verpakking voor JOZO. 

Hoe het begon

Tot 2021 was dit eenvoudige vaatje best lastig te recyclen. Zo was de huls een combinatie van karton en aluminium, de bodem van polyethyleen en de dop/strooier van polystyreen. Haal dat allemaal maar eens uit elkaar!

Met circulariteit in het achterhoofd stelde JOZO zich ten doel de verpakking echt toekomstbestendig te maken. Met deze uitdaging zijn SFA Packaging en MCC Verstraete aan de slag gegaan. Dat de verpakking dan van monomateriaal gemaakt moet worden was haast een no-brainer. Immers, dat maakt het voor consumenten en afvalverwerkers makkelijk te scheiden en voor de kunststof recyclers makkelijk te verwerken. 
De oplossing werd gevonden een volledig polypropyleen (PP) vaatje voor de 300 grams zoutstrooier. Door het gebruik van een in-mould label (IML) ziet de strooier er superstrak uit. Een IML is een dun laagje PP voorzien van het etiket-ontwerp. Het label wordt vervolgens tijdens de productie op de strooier gesmolten. Deze volledig uit PP bestaande verpakking werd door CIRCPACK beoordeeld op recyclebaarheid. Op basis van de RecyClass-scoringsmethode van oktober 2022 voor witte harde PP-verpakkingen werd deze IML-gedecoreerde zoutstrooier als B geclassificeerd.

Op zich al een bijzonder goede score, de scores lopen van A t/m F. Alleen was dit nog niet genoeg. In februari 2023 werden richtlijnen en vereisten, om een verpakking als circulair en recyclebaar te kunnen beschouwen, verder aangescherpt. 

Het probleem

Het grote probleem bij dergelijke verpakkingen zit voor recyclers in de filmlaag die in de kunststof lagen zit opgesloten. Bij Veolia weten hier alles van. In Vroomshoop verwerken we tonnen aan PP per jaar. De input voor het proces wordt gevormd door afval dat we allemaal wel kennen. Denk aan je shampoofles, boterkuipje, wasmiddelemmers en allerhande verpakkingen die je thuis dagelijks weggooit. Zo komt ook je lege zoutstrooier hier terecht. Al dit afval verdwijnt in grote hoeveelheden in de shredders bij ons verwerkingsbedrijf; AKR. De stukjes plastic worden vervolgens in grote trommels gewassen en van de laatste restjes kunststof ontdaan dat geen PP is. Zo houden we flakes, grove stukjes kunststof, over die geschikt zijn voor verdere verwerking.

Als je deze bonte confetti zo zou gebruiken, levert dat een bruingrijze kleur op, waar eigenlijk niemand iets aan heeft. Dus willen we graag deze confetti op kleur scheiden, zodat je makkelijker gerecycled PP in vele kleuren kan produceren. De IML, deze bevat gekleurde inkt, is dan het probleem, waardoor eigenlijk de hele verpakking in het proces alleen geschikt is voor een grijze kleur. Als de IML los zou komen van de andere delen, hou je hele mooie, witte stukjes over. Deze zijn dan heel geschikt om in heel veel verschillende kleuren te gebruiken.

Eureka!

Met die wetenschap zijn MCC en CIRCPACK aan de slag gegaan. Zo ontwikkelde MCC hun NextCycle IML™. Dit IML-etiket zorgt ervoor dat een volledig gedecoreerde IML-verpakking toch mechanisch kan worden gerecycled, zonder dat het IML-etiket een impact heeft op het recyclaat. Het geheim zit hem in de scheiding bij het vermalen van de verpakking. Doordat er twee flakes ontstaan (één monokleur en één bedrukte) zijn recyclers, zoals Veolia, in staat deze makkelijker te scheiden.

The proof of the pudding is in the eating! 

CIRCPACK heeft de recycleerbaarheid van de JOZO verpakking beoordeeld met hun operationele knowhow, via tests in sorteercentra, te combineren met hun theoretische expertise. Zo komt, bij nascheiding, het vaatje keurig in de stroom met kunststoffen. En dan komt de praktijktest. De partners hebben bij Veolia in Vroomshoop duizenden zoutstrooiers geleverd om te testen. Hieruit moet blijken of het in de praktijk ook echt gaat werken. Kan je deze JOZO zoutstrooiers mechanisch recyclen en het ingelegde etiket scheiden van de rest van de verpakking? Voor de collega’s in Vroomshoop een mooie uitdaging om deze strooiers separaat door het hele proces te leiden.

Als een zonnetje liepen de strooiers door het recycleproces. Ze werden vermalen, gewassen en in het waterbad, waar lichte en zware materialen worden gescheiden, komt het IML-etiket keurig bovendrijven. Zo houden we aan het einde van het proces twee verschillende flakes over. Een witte en een gekleurde, beide van PP en beide geschikt voor verdere recycling. En de witte flakes zijn een zeer goede basis om wit en andere kleuren recyclaat te kunnen fabriceren.

Met dit bewijs heeft de nieuwe JOZO zoutstrooier de hoge recyclingscore, klasse B, volgens de RecyClass-methodologie ontvangen. Een resultaat waar JOZO en al haar partners bijzonder trots op mogen zijn.

Nu we de weg banen naar een circulaire economie voor plastic verpakkingen, zullen de richtlijnen van DfR en de classificatie-eisen van Recyclass steeds strenger worden. Overgaan op monomateriaal was al een grote stap voorwaarts voor JOZO's zoutvaatjes. Het decoreren van de verpakking met NextCycle IMLTM labels ondersteunt de toekomstige beschikbaarheid van hoogzuiver rPP.

We zijn er trots op dat we binnen Veolia onze krachten hebben kunnen bundelen en een waardevolle bijdrage hebben geleverd aan deze duurzame verpakking.
Vincent Mooij
directeur van CIRCPACK by Veolia.